Öz-Şefkatin Gücü

Çoğumuz kendi benliğimiz dışında çevremize şefkat göstermekteyiz ve şefkat göstermenin diğer bireye olan olumlu izlenimlerine şahit olmaktayız. Peki bizim kendi benliğimize olan şefkatimiz diğer ifadeyle “öz-şefkat” ile neler yaşamaktayız?

Öz-Şefkat Nedir?

• Budist öğretisinden hareketle Psikolog Kristin Neff ortaya çıkan bir kavramdır.

• Birey, olumsuzluklar ve zorluklar karşısında deneyimsel yaşantılarını yargılamadan nazik ve şefkatli tutumla insan olmanın olağan ve doğal bir parçası olduğunu bilmesidir. Aynı olağanlık ve doğallıkla benliğine öz-yatıştırma ve öz-cesaretlendirme yollarıyla destek sağlamasıdır (Vatan, 2019).

• Öz-şefkati yüksek olan bireyler daha az yargılama eylemlerinde bulunan, başarısızlıklarını ve hatalarını kabul etmede daha fazla affedici olmaktadırlar. Bu da olumsuz deneyimler yaşarken daha az olumsuz duygu hissetmelerini sağlamaktadır. Öz-şefkat ile “gözlemleyen öz” ve “acı çeken öz” arasında duygulanımsal bağ kurulur. Gözlemleyen özün, acı çeken öze gösterdiği sevecen ve koşulsuz ilgi öz-şefkattir (Vatan, 2019).

• Öz-şefkat bir beceridir dolayısıyla öz-şefkati geliştirmek mümkündür. Bu alanda çalışan uzman bireylerden de destek alınabilmektedir.

Öz-Şefkatle İlgili Bazı Araştırmalar

• Yapılan bir çalışmada, üniversite öğrencilerine akademik başarı hedefleri ile öz-şefkatin ilişkisine bakılmıştır. Öz-şefkati daha yüksek olan öğrencilerin kendilerine yarayacak işleri yapmaya daha motive oldukları bulunmuştur. Akademik başarı üzerinden öz-değerlerini arttırmayı hedeflemek yerine, öğrenme keyfinin verdiği motivasyonla akademik performanslarını arttırmayı hedefledikleri bulunmuştur.

• Öz-şefkati cinsiyete göre inceleyen çalışmalar, kadınların erkeklere göre kendilerine daha yargılayıcı ve suçlayıcı olduklarını, sıkıntılı durumlar karşısında kendilerini yalnız hissetmeye daha eğilimli olduklarını ve duygularıyla daha fazla aşırı özdeşleşme yaptıkları bulunmuştur.

Yukarıda yer verilen araştırmalar dışında farklı yaş grupları, meslekler vs. üzerinde de çalışmalar yürütülmüştür. Yer alan bilgiler ve araştırmalar doğrultusunda öz-şefkatin gücü yaşamamızı önemli kılmaktadır. Duygularımıza, motivasyonumuza, benliğimize, hayata bakış açımıza vb. etkileri bulunmaktadır. Öz-şefkat ile psikolojik sağlığımızı korumamız, iyileştirmemiz mümkündür. Çünkü kendini seven, deneyimlemiş olduğu yaşantısında hatalı durumlarında kendini affeden, kendini kabul eden birey kendisine karşı olumlu yaklaşımda bulunacaktır.

Özetle; öz- şefkat kavramı bireyin kendisiyle pozitif ilişkisi ve kendisine karşı sağlıklı tutum davranışında bulunmasıdır.

Öz-şefkati özetleyen bir söz ile bitirmek istiyorum. Turgut Uyar der ki: “Uzanıp kendi yanaklarımdan öpüyorum.”

Herkese sevgiler..

Not: Yazım ilk olarak Medium Türkçe Yayın hesabında yayınlanmıştır.

Kaynakça Vatan, S. (2019). Duygu düzenlemenin şahdamarı: Öz-Şefkat. PİVOLKA, 9 (31), 1–4.