Marka Şehir

Tasarım:Cansel OK

Şehir, marka yaratabilmektedir. Bir şehrin olumlu izlenim bırakmak amacıyla markalaşma faaliyetleri yapması önem taşımaktadır. Bunun için hedef kitlesine yönelik tanıtım çalışmaları yapmaları gerekmektedir.

Bu yazımda, marka şehir algısına yönelik Türkiye’nin en Kuzeydoğusunda yer olan şehrimiz Ardahan üzerinde yapılan bir çalışmadan bahsetmek isterim. Araştırmanın katılımcıları, Ardahan Üniversitesi’ni ve dolaylı olarak Ardahan’ı genellikle şehrin komşu illerinden tercih eden öğrenciler oluşturmaktadır.

Marka Şehir Nedir?

İlk olarak “Şehir Pazarlaması” kavramı 1969 yılında Kotler ve Levy tarafından hazırlanan ‘‘Pazarlamanın Genişletilmesi Teorisi’’ makalesinde bahsedilmiştir.

• Marka şehir kavramı, arama butonlarında “brand city” veya “city branding” olarak aranmaktadır.

• Türkiye’de marka şehir çalışmaları, yurtdışı çalışmaları ile kıyasladığımızda daha azdır. Ülkemizde marka şehir kavramının temel taşlarını atan şehirlerden birisi Gaziantep’tir.

• Markalaşan şehir; şehir yönetimine artı değer katmakta, şehir sakinlerinin refah düzeyine ve ülke ekonomisinin gelişmesine, sosyal, kültürel, ekonomik anlamda katkı sağlamaktadır. Şehrin markalaşması aynı zamanda öğrencilerin üniversite tercihinde şehirleri baz alarak tercih yapmalarından dolayı etkili olan bir faktör olduğunu söyleyebiliriz.

Araştırma Sonuçları Ne Demektedir?

• Türkiye’de marka şehir denilince katılımcıların aklına gelen 54 farklı şehirden ilk üç şehrin (İstanbul, Ankara, İzmir) arkasından turizmiyle dikkat çeken Antalya şehrimiz gelmektedir.

• Araştırma sonucunda Türkiye’de marka şehir denilince akla gelen 54 farklı şehir sıralamasında Ardahan şehri 12. olarak sıralamada yerini almıştır. Ardahan ilini marka şehir olarak çağrışımında bulunmasına; doğa, memleket, soğuk, kaz, kaşar, kar, doğallık, saflık, zorunluluk, rezalet olarak ifade edilmesiyle ortaya çıkmıştır.

Katılımcıların yanıtlarına göre Ardahan denilince akla gelen ilk üç kelime sırasıyla; soğuk, kar, kaz olarak belirlenmiştir. Belirlenen bu üç kelimeyi sırasıyla kış, gelişmemişlik, kaşar peynir takip etmektedir.

• Katılımcılar şehre ilk geldiklerinde şehrin iklimi dikkatlerini çekmiştir. Aynı zamanda şehre ilk geldiklerinde olumsuz bir izlenime sahipken; şehirde yaşam sürelerinin artmasıyla beraber şehirle ilgili olumsuz düşünceleri azalmıştır. Katılımcıların cevaplarına göre tatil için Ardahan şehrini tercih edilecek bir şehir olmadığını ve tatil için Ardahan ilini seçecekler ise kış turizminde yeterli olduğu için tercih edeceklerini belirtmişlerdir.

Katılımcılara göre Ardahan şehri için uygun olan logo-simge kar olarak belirtilmiştir. Yapılan çalışma neticesinde; Ardahan şehrinin marka kişiliği, yaşlı, kaba, dağınık, klasik, milliyetçi, üzgün, erkeksi, tutucu, gerçekçi, kararsız olarak değerlendirildiği sonucuna ulaşılmıştır.

• Katılımcılar, çevresinde bulunan bireylere Ardahan şehriyle ilgili önerilerde; “şehre gelmeleri, şehirde okuma, şehirde tatil yapma, şehirde çalışmayı, şehirde yaşamayı” bulunmayacağı tespit edilmiştir.

Araştırmacılara ve Bana göre Sonuçlardan Neler Anlayabiliriz?

Marka şehir denilince akla gelmesi ve 12. sırada yer almış olması Ardahan’ın potansiyel bir marka şehir adayı olduğunu göstermektedir. Ardahan sahip olduğu marka şehir potansiyelinin farkında değildir. Şehri tanıtma açısında da yetersizdir. Yapılan anket sonuçlarına göre, yerel mimari güçlendirilip yaygınlaştırılmalıdır ve ulaşım aksaklıkları giderilmelidir. Şehrin yönetimi, şehrin halkı ve Ardahan Üniversitesi birlikte Ardahan şehrini markalaştırmak için çalışmalıdır. Çalışma neticesinde görülmektedir ki Ardahan kış turizminde potansiyel bir marka şehirdir. Şehirde turizmle ilgili kuruluşlar oluşturulmalıdır. Ardahan halkına marka şehir konusunda bilinçlendirme çalışma faaliyetleri yürütülmelidir.

Herkese sevgiler..

Not: Yazım ilk olarak Medium Türkçe Yayın hesabında yayınlanmıştır.

Kaynakça

Yılmaz, H. & Ustaahmetoğlu, E. (2018). Üniversite öğrencilerinin marka şehir algısı üzerine bir alan araştırması: Ardahan örneği. Recep Tayyip Erdogan University Journal of Social Sciences, 8, 406–426.