Kişilik,Mizaç ve Karakter

Tasarım: Cansel OK

Kişilik, karakter ve mizaç birbirine çok sık karıştırılan kavramlardır. Bu üç kavram aslında birbirinden farklı anlamlar taşımaktadır.

Kişilik, “Bireyin iç dünyası ve dış dünyayla ilişkisinde nasıl düşündüğünü, hissettiğini ve davrandığını belirleyen, zaman içinde tutarlı, sürekli, tahmin edilebilir, bireye özgü ve nispeten durumdan bağımsız özelliklerdir.” olarak tanımlanmaktadır. Kişilik biyolojik, ailesel, toplumsal ve kültürel gibi birçok faktörden etkilenmektedir.

Mizaç, kişiliğe doğuştan getirilen özelliklerdir. Örnek olarak; içedönük-dışadönük olmak, ağırkanlı-tez canlı olmak gibi özellikler doğuştan getirilir.

Karakter, kişiliğin aile, toplum, kültür gibi etkileşimler sonucunda oluşan özellikleridir. Kişiliğin ahlaki yanıdır. Örnek olarak; nasıl düşüneceğimiz, nasıl davranacağımız gibi durumlarda kültür ve toplumun etkisiyle iyi-kötü olarak yorumlamada bulunuruz. Yardımsever olmak, hoşgörülü olmak, saygılı olmak gibi özellikler süreç içerisinde kazanılan özelliklerdir.

“Karaktersiz” ifadesini çok duyarız. Kimse karaktersiz olamaz kişiliğin ahlaki yönü olan karakterin kültür, toplum gibi birçok faktör aracılığıyla iyi veya kötü olarak değerlendiririz. Bize uygun gelmeyen davranışlara, düşüncelere sahip birey “karaktersiz” değil “kötü karaktere” sahip olan insan olarak değerlendirmek daha doğru olacaktır.

Aynı şekilde herkesin bir mizacı, kişiliği ve karakteri vardır. Kimse ne kişiliksiz ne de karaktersizdir.

Mizaç değiştirilmez ancak karakter değişim gösterebilmektedir. Özetle mizaç ve karakter kişiliğin bileşenleridir.

Karakter ve Mizacı Nasıl Ayırt Edebiliriz?

İçedönük-dışadönük olmak, ağırkanlı-tez canlı olmak gibi özelliklerde bireyin seçim hakkı pek yokken saygılı, hoşgörülü, empatik olmak gibi ya da bu özellikleri değiştirmek bireyin iradesi ile gerçekleşebilir. İrade, karakteri mizaçtan ayıran en temel özellik olduğunu söyleyebiliriz.

Twitter’da yapılan bir araştırmada, hesaplarda yazılan ifadeler ile kişiliği tahmin etmenin mümkün olduğu görülmüştür. Deneyime açık kişilik özelliğine sahip olduğunuzu tahmin etmek en kolay iken, duygusal denge kişilik özelliğine sahip olduğunuzu tahmin etmek en zoru olarak belirlenmiştir.